Η οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) ισχίου αποτελεί μια από τις συχνότερες εκφυλιστικές παθήσεις των αρθρώσεων, με σημαντική επίπτωση στον παγκόσμιο πληθυσμό, ιδιαίτερα σε άτομα μέσης και τρίτης ηλικίας. Χαρακτηρίζεται από προοδευτική απώλεια του αρθρικού χόνδρου, διαταραχές στη δομή του οστού, πόνο, δυσκαμψία και λειτουργικό περιορισμό. Η ΟΑ ισχίου επηρεάζει την κινητικότητα, την ικανότητα εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων και την ποιότητα ζωής.
Η φυσικοθεραπεία κατέχει κεντρικό ρόλο στη συντηρητική αντιμετώπιση της ΟΑ ισχίου, με κύριες παρεμβάσεις το manual therapy και τη θεραπευτική άσκηση. Το ερώτημα για την αποτελεσματικότητα και τον συνδυασμό αυτών των προσεγγίσεων έχει μελετηθεί εκτενώς την τελευταία δεκαετία.
Manual Therapy
Το manual therapy περιλαμβάνει τεχνικές κινητοποίησης και χειρισμούς που στοχεύουν στη βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης, στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας.
Σε ερευνητικό επίπεδο, η εφαρμογή manual therapy σε ασθενείς με ΟΑ ισχίου παρουσίασε βελτιώσεις στον πόνο και στη λειτουργικότητα, ωστόσο τα αποτελέσματα δεν ήταν πάντα ανώτερα σε σχέση με τη θεραπευτική άσκηση μόνη της.
Μια νεότερη μετα-ανάλυση επιβεβαίωσε ότι η προσθήκη manual therapy στη θεραπευτική άσκηση μπορεί να προσφέρει επιπλέον οφέλη σε πόνο και λειτουργία, ειδικά σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο.
Θεραπευτική Άσκηση
Η θεραπευτική άσκηση αποτελεί τη βάση της φυσικοθεραπευτικής παρέμβασης στην ΟΑ ισχίου. Περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης, αερόβιες δραστηριότητες, διατάσεις και ασκήσεις κινητικότητας. Η άσκηση έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον πόνο, βελτιώνει την λειτουργικότητα και συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Η άσκηση περιλαμβάνει:
Η αποτελεσματικότητα της άσκησης μπορεί να
επηρεάζεται από παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η βαρύτητα των συμπτωμάτων και το ψυχολογικό προφίλ του ασθενούς, υπογραμμίζοντας τη σημασία της εξατομίκευσης της παρέμβασης.
Συνδυασμός Manual Therapy και Θεραπευτικής Άσκησης
Ο συνδυασμός των δύο προσεγγίσεων φαίνεται να είναι η πιο ωφέλιμη στρατηγική.Ερευνητικά, ασθενείς με ΟΑ ισχίου είχαν μεγαλύτερη βελτίωση σε πόνο και λειτουργικότητα όταν το manual therapy προστίθεται σε
ένα πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, σε σύγκριση με την άσκηση μόνο.
Η φυσικοθεραπευτική παρέμβαση στην ΟΑ ισχίου πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Ηθεραπευτική άσκηση συνιστάται ως βασική στρατηγική, με έμφαση στην ενδυνάμωση των μυών του ισχίου και του κάτω άκρου, στην αερόβια δραστηριότητα και στη βελτίωση της
κινητικότητας. Το manual therapy μπορεί να ενταχθεί ως συμπληρωματική παρέμβαση, ιδιαίτερα όταν υπάρχει σημαντική δυσκαμψία ή περιορισμός εύρους κίνησης.
Η συνδυαστική εφαρμογή μπορεί να προσφέρει ταχύτερη και μεγαλύτερη βελτίωση στον
πόνο και τη λειτουργικότητα, ειδικά σε πρώιμα έως μέτρια στάδια της νόσου. Τέλος, οι θεραπευτές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ατομικούς παράγοντες (ηλικία, ψυχοκοινωνικές πτυχές, επίπεδο φυσικής δραστηριότητας) κατά τον σχεδιασμό του προγράμματος.
Ο φυσικοθεραπευτής σε συνεργασία με τον εκάστοτε ασθενή, αφού γίνει η πλήρης λήψη ιστορικού και η κλινική του αξιολόγηση, θα προβούν στην δημιουργία του κατάλληλου θεραπευτικού πλάνου θέτοντας τους στόχους τους. Αξίζει να σημειωθεί πως η πειθαρχία του ασθενή και η προθυμία του να τροποποιήσει τα οποιαδήποτε πρότυπα τα οποία μπορεί να του προκαλούν τα συμπτώματα είναι από τα πιο σημαντικά κομμάτια της θεραπείας!
Συμπερασματικά
Η φυσικοθεραπεία αποτελεί βασικό θεραπευτικό άξονα για την ΟΑ ισχίου. Η θεραπευτική άσκηση έχει τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα στη μείωση του πόνου, στη βελτίωση της κινητικότητας και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Το manual therapy προσφέρει επιπλέον οφέλη, ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με την άσκηση. Τα πρόσφατα δεδομένα ενισχύουν την άποψη ότι η ολοκληρωμένη φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση, με συνδυασμό manual therapy και θεραπευτικής άσκησης, αποτελεί την πλέον αποτελεσματική στρατηγική για τη βελτίωση των κλινικών εκβάσεων σε ασθενείς με ΟΑ ισχίου.
Γράφει η Καρανίκα Ναυσικά PT, OMTcand. , MSc.
Βιβλιογραφία
